Bu dnemde alan birok hastanelerden balcalar, Haydarpaa Glhane Seririyat , Gmsuyu , Glhane, Kuleli, Zeytinburnu hastaneleri balcalardr. Bu yzylda alan Gureba hastaneleri garip kelimesinin ouludur ve kimsesizler anlamna gelmektedir.
Osmanl da, Bu hastanelerde yoksul ve bekr erkek hastalar yatrlmakta ve tedavi edilmektedir. Bu hastanelerin byk bir ksm Padiah Abdlhamid dneminde kurulmutur.
Aydn Yaklak be bin yllk Trk tarihi iinde, yllk Osmanlda tp eitimi, hastaneler, cerrahi ve eserler ile balca hekimleri ele almakta yarar vardr. Hekimler geleneksel olarak devam eden tp medreselerinde zel hocalar tarafndan eitilmekte, darifalarda usta-rak olarak pratik-teorik renimden geirilmektedirler. Bu kurulularda Galenus ve bn i Sinann kitaplarndan yararlanlrd. Mezun olanlardan bazlar ilmiye kadrolarna atanrlard. Zaman zaman Msr, ran ve Avrupadan Hristiyan ve Yahudi hekimler gelerek ders vermektedirler.
Sabucuolu erefeddin, bu dnemde Trk Tbbna eserler kazandran Fatih Sultan Mehmet dneminin en nl hekim ve cerrahlarndan olup, ylnda Amasyada domutur. Bimarhane de Burhanettin Ahmedden tp eitimi aldktan sonra 17 yanda hekimlik yapmaya balam, 14 yl bu kuruluta almtr.
Bu dnemde Fatih Sultan Mehmet genliini Amasyada geirmekte iken onu yakndan tanmtr. Bu dnemin hekimleri genellikle cerrahiye ilgi duymamlardr. Onlar iin cerrahi mdahalenin hayati tehlikesi olmas ve teknik imknlar olmamas nedeniyle cerrahi tedavinin gerekli olduu durumlarda bile ilala tedaviyi tercih etmilerdir.
Serefeddin Sabuncuolu, dier hekimlerden farkl olarak zellikle cerrahi ile. O dnemde ki hekimler, cerrahi tedavinin gerekli olduu durumlarda dahi, hayati tehlikenin fazla olmas nedeni ile cerrahi tedavi yerine ila tedavisini tercih etmilerdir.
Trke yazlan Cerrahiyetl Haniye sayesinde, iin asln renen hekimlerin az hata yapmalarna katkda bulunmutur Uzun sren meslek hayatnda iki telif, biri tercme Trke eseri vardr. En nemlisi iki cilt Kitabl Cerrahiyetil Haniye, el yazmas olup, en tannm ve hakknda en ok aratrma yaplm eseridir. Bu eser resimli olup konularn minyatrlerle anlatm ve Osmanl mparatorluu dneminde bilinen, kendi deneyimlerini ve uygulamalarn da ekleyerek cerrahi alannda en kapsaml ilk Trk ve Trke Cerrahi Kitabdr.
Eseri sayfa olup, 12si siyah ve 18i renkli resimler vardr. Koterizasyon resimlerinin oklukta olduu kitapta hemoroid, anal atrezi, deri lezyonlar, adenitler, plrezi, idrar yollar talar, ftk, doum, gz hastalklar, tmrler, guvatr, daha pek ok hastalk ve tedavileri gsterilmitir.
Ayrca cerrahi ensizyon ve diki hakknda bilgi verilmitir. O bu eserini tarihinde dnemin hkmdarnn katnda en beenilen eyin ilim olmas nedeni ile Fatih Sultan Mehmete ithaf etmitir. Gz yaarmasna yaplan dalama, Sabuncuolu, Cerrahiyetl-Haniye. Sabuncuolu erefeddinnin bu eserinin, Endlsl Arap hekimi X. El Zehravinin Topkap sarayndaki Kitabl Cerrahiyesinde, cerrahi aletlere, kesilere ve dalama aletlerine ait adet resim vardr.
El Zehravi koter kullanmnn yarar ve zararlarn, kan damarlarn nabazan olanlar ve olmayanlar olarak ikiye ayrm, ilk kez kanama kontrol iin pens ve balama iin katgt kullanmtr. Serefeddin Sabuncuoluun sz konusu bu eserden byk oranda yararland fakat tam olarak tercme ettii sylenemez. Eserinde yer yer kendi gzlem ve almalarn mevcut bilgilerle kaynatrmtr.
Zehravinin eserinde, yaplan ameliyatlar ve bu ameliyatlarda kullanlm aletlere de yer verilmitir. Sabuncuoluun kitabnda ise aletlerle birlikte aletlerin yannda ameliyatn nasl yapldn gsteren resimler mevcuttur. Bu resimlerde hasta ve doktorun durular ile aletlerin nasl kullanld da gsterilmektedir. Omuz k tedavisi iin uygulanan yntem, Cerrahiyyetl Haniyye.
Dna ve Trk Tp Tarihi, Resim Gerek Zehravideki gerekse Sabuncuolundaki dalama noktalar gnmzde incelendiinde, akapunktur noktalar ile bir paralelizm gsterdii belirlenmektedir Giri blmnde, dnemin cerrahlarnn, bu yazdklarn grmediklerini ve iitmediklerini, eski kitaplarn hkmlerine gre ve yerlemi sabit fikirlerinden dolay hata yaptklarn belirtmekte, Trke yazd bu kitab okuduklarnda da ne kadar glkleri varsa zebileceklerini belirtmektedir.
Eserinin ieriinde cerrahi giriim ve cerrahi aletin resimleri de vardr. Tp tarihi kadar sanat tarihi bakmndan da nemlidir. Kahya erefeddin Sabuncuolu ylnda 85 yanda Amasyada vefat etmitir. Darifada ki stn almalar ve yazd eserlerle hayranlk uyandran bilim adam olarak hala gnmzde de yaamaktadr. Trk Tbbnda ateli silah yaralar ve frengiden ilk bahseden eser zelliini tar.
Ahi elebi : Babas Tebrizli bir hekim olduu iin iyi yetimi olup ksa srede stanbulda n yapmtr. Fatih Darifasnda almtr.
Farsa ve Trke tp kitaplarnda daha ok bbrek ve mesane talar, oluumlar, belirtileri ve tedavi yollarndan bahseder. Nidai : Kudsl bir aileden olup tasaffufla uram olup ileri yalarda hekimlik renerek, Konyada ehzade II.
Selimin hekimliini yklenmitir. Yazar kekimin bulunmad ortamlarda halka faydal olmak amac ile ok sade bir Trke ile. Tbb genel bilgilerle donatlmtr. Nidainin ayrca de yazlm beyitlik manzum bir tp kitab daha vardr. Emin elebi: XVII. Kahireye giderek tp bilgisini ilerletmi, IV. Muratn yakn dostu olup, hekim balk yapmtr. Enmzect-Tp yazd en nemli tp kitabdr. Bat tbbn, Osmanl tbbna tantan ilk hekimlerdendir. Rnesans hekimlerinden Paracelsus un baz kitaplarn evirmi ve nemine deinmitir. Osmanl dneminde Cerrah Mesudun Hlasa-i Tbb adl eseri bir cerrahi kitabdr ve ilkler arasndadr.
Bu eserin eviri olduu biliniyor. Daha sonralar birok yazar tarafndan saysz cerrahnamaeler yazlmtr. En nemlisi yukarda bahsedildii gibi Amasya darifasnda hekimlik yapan, birok renci yetitiren Sabuncuolu erefeddinin Cerrahiyyetl Haniye adl Trke en kapsaml cerrahi kitabdr.
Bazlarn verdiimiz bu yaynlarda o dnemler iin geerli olan cerrahinin baz konular hakknda bilgiler verilmektedir. Bunlarn balcalar cerrahi eserlerin hepsinde kansere nemli bir yer ayrlmtr. Apse ve apsenin almas, tm vcuttaki krk ve kklara nemli bir yer verilmektedir, koterizasyon teknii, kk urlar ve karlma teknikleri, mesane iltihaplar, talar ve tedavisi gibi.
Ayn zamanda bu blmlerde baz cerrahi aletler tantlmaktadr. Avrupada Rnesansn etkisi ile bilimde bu arada tp konusunda da ilerlemeler olmu, sratle gelimeler gstermitir. Salih bin Nasrullahn Paracelsusun eserinin tercmesinden sonra birok eser Osmanl tbbna kazandrlmtr.
Bunlardan balcalar: mer ifahi rendii Latince sayesinde bat tbbn izlemi, Paracelsusun tbb kimya ve farmakolojiye ait kitabn tercme etmitir. Bunlar arasnda Cerrahname en nemlisidir. Hamse-i anizade olarak adlandrlan bu eserinde Anatomi, fizyoloji, i hastalklar, cerrahi, farmakoloji isimlerini tar. Bu eserleri tp eitiminde uzun yllar tp kitaplar olarak kullanlmtr. Abbas Vesim: XVIII asrda dou ve bat kaynaklarn kullanarak yazd 2 ciltlik Dsturl Vesim isimli eserde tbb, eitimde fizik, mekanik ve deneysel kimya bilgisinin nemine deinmi, eski geleneklerin yklarak batl anlaya geisin ncs olmutur.
Btn dnyada olduu gibi, slam dnyasnda ve sonu olarak yurdumuzda da cerrahi ve onun dayana olan temel bilim dal anatomi tptan ok sonra gelimitir.
Bu nedenle btn dnyada olduu gibi diseksiyonlar yani anatomik almalar ve otopsiler yaplamazd. Yurdumuzda cerrahlk Uzun yllar tp gibi, cerrahlar da, bir baka cerrahn yannda usta-rak ilikisi eklinde yetiirlerdi.
Asker veya sivil olsun serbest olarak alan cerrahlar berber cerrahlar , genelde bir hekimin kontrolnde alrd. Yalnz bana alanlar. Cerrahlk meslei ok zaman babadan oula geerdi. Fatih darifasnda cerrah says dnem dnem deierek saylar artmtr. Bunlar daha ok cerrah ailelerinden, becerileri dikkate alnarak saraya kabul edilenler olurdu. Eskiden, birok yerde olduu gibi Osmanlda da cerrahi ilemler hekimler tarafndan deil cerrahlar tarafndan yerine getirilirdi. Bu kiiler ehl-i hiref tekilat ierisinde ou zaman berber esnaf ile birlikte bir snf oluturarak, eitimlerinde raklktan, kalfalk ve ustala ykselirlerdi.
Aydn Osmanl mparatorluunda genellikle, slam dnyasnda grld gibi cerrahi konusunda eserlere az rastlanr. Az da olsa cerrahi ile ilgili baz monografik eserler vardr.
Bunlardan en nemlisi 18inci yzylda yaam olan Bursal Ali Mngiye aittir. Ali Mngi, Cerrahname adl eserinde bir doktor felsefeye nem vermeli, hem cerrah, hem hekim olmaldr. Bu grlerini Paracelsusun etkisi altnda yazd gzlenmektedir. Bu etki altnda Cerrahname tipik bir cerrahi kitab deildir ama Cerrahnamenin ilk ksmnda vcuttaki ilikler ve bunlarn nedenleri zerinde de durmutur.
Ali Mngi eserinde, sz konusu iliklerde lenflerinde ad gemekte olup konu hakknda bilgisi olduu grlmektedir. Cerrahinin geliebilmesi iin sadece yzeysel anatomi bilgisi yeterli olmayp, fizyoloji, kimya, teknik konular ar ve eczaclk bilgilerinin de katks gerekir. Fakat ok basit ilkel yntemlerle bile olsa cerrahi uygulamalar, en bata gereksinim duyulan bir daldr. Gnlk yaamda en ok karlalan yaralanmalar, krk kklar, basit kanamalar, di problemleri tabip, berberler, krk kklar veya bu konular iin ounlukla babadan oula geen eitilmemi kimseler tarafndan yaplmtr.
Kahya Selim zamannda hekimba Mustafa Behet Efendi, tersanede bir hastane almasn ve burada hekim ve cerrahlarn yetitirilmesini tavsiye etmi fakat tutucu kuvvetler buna kar kmlar ve Kabak isyan ile III.
Selim drlp ldrlmtr. Osmanl ordusunda barta, devaml hekim kadrosu yoksa da cerrah kadrolar devaml idi. Bunlar savata yaralananlara nemli katklarda bulunurlard. Bu durum da yenieriliin kaldrlmasna kadar devam etmitir. Bu tarihten sonra II. Mahmut da yenieri ocan kaldrp batllama ynnde deiime ynelmi, yeni bir ordu yannda en mhim eserlerinden birisi modern Trk Tp Mektebini kurmu olmasdr.
Eitime balayan tp okulunda da, tp ve cerrahlk eitiminin bir arada olmas planlanmtr. Yeni kurulan bu okulda ordunun acilen cerrah ihtiyac iin cerrahlk eitimi ayr ve ksa sreli bir eitim olarak uygulanmaya balamtr. Yeni alan bu cerrahlk okuluna stanbulda isim yapm cerrahlardan 20 tanesi seilip eitime alnmlardr. Bu tp okulunda kk cerrahlk eitimi de verilmektedir. Buradan yetien cerrahlarn, byk cerrahi ameliyatlarn yaplamayaca konusu ylnda yaynlanan Belediye Nizamnamesinde yer almtr.
Cerrahi ihtisas iin ilk olarak de hekim yurt dna gnderilmitir. Aydn lkemizde 14 Mart tp bayram ilk tp okulunun kuruluu olarak kabul edilen 14 Mart tarihi balang olarak kutlanmaktadr. Bu kutlamaya Dr. Fevzi Paa, Dr. Besim Paa, Dr. Akil Muhtar ve dierleri ile birlikte igal ordusu bahekimi de katlmtr. Aydn Padiah II. Mahmutun, o gnlerin havasn, konuya yaklamn, inancn yanstmas bakmndan 14 Mart de Tbbiyenin alndaki fermannn bilinmesi nemlidir. Burada, insan salna hizmet gibi aziz bir i grleceinden bu okulu btn teki okullardan stn tuttum.
Burada tp ilmini Franszca olarak tahsil edeceksiniz. Bizim dilimizde ve bizim kitaplarmzda tp ilmi yok mudur ki, yabanc bir dilde tp renelim? Ben de bunu tasdik etmekle beraber, cevap olarak derim ki: imdilik zorluklar ve mahzurlar vardr. Amma bunlarn yaknda giderilmesini mit ve temenni ederim. Geri tp ilmine dair bizde pek ok kitap vardr. Hatta Avrupallar bile tababeti bu kitaplar tercme ederek renmilerdir.
Amma, bu kitaplar Arapa yazlmtr. Bir zamandan beri slam bilginleri bunlar okumaya ve okutmaya itina etmemiler ve fenni terimleri bilen adamlar azalm olduu iin bunlarn mtalaasyla urap tp ilmini asl lisanmz olan Trkeye nakletmek, birok tekellfler ihtiyarna hem de uzun zamanlara muhtatr. Avrupallar ise ok zengin Arap kitaplarndan kendilerine nakledip seneden ziyadedir bu ilimlerinde ilerlemi olduklarndan tp tahsilini kolaylatrmlar ve kendileri de bir eyler bularak kitaplarna ilave eylemilerdir.
Bu noktann ikmalini gze alsak bile ilk anda Trkeye evrilmesi kabul olmayp en az on sene Arapa renmeye ve sonra en be-alt sene tp tahsili ile uramaya baldr. Bizim ise gerek askerlerimiz, gerek yurdumuz iin hazik doktorlar yetitirmeye ihtiyacmz vardr. Sizlere Franszca okutmaktan muradm, Fransz dili tahsil ettirmek deildir.
Ancak tp ilmini retip, bu ilmi yava yava dilimize almaktr ve yurdumun her tarafnda Trke olarak yaymaktr. Yannda duran Profesr Bernarda iaret ederek bu adam sizin iin bilhassa getirttim. Avrupann birinci derece hekimlerindendir. Mektepte bulunduunuz mddete de btn ihtiyalarnz salanacaktr.
Cevdet Paa, Bu yeni yaplanma ile HekimlikCerrahlk snflandrlmasna geilmitir. Bylece ameliyat yapan diplomal hekimler snf balam oluyor.
Ameliyat- cerrahiye derslerini Franszca olarak retmek iin Cerrahhanenin bana Costantin Karatodori, Sarandi ismindeki iki doktor, ilk defa olmak zere stanbulda cerrahlk yapmlardr. Her naslsa, bu mekteplerde diploma alanlardan Trk Cerrah yetimedi, daha dorusu yetitirilmedi. Yurdumuzda cerrahlk senelerce ecnebi, levanten ve sair anasrn elinde kald. Cerrahhanede eitim 4 yl ve Trke, tp hanede ise 6 yl ve Franszca idi.
Bu arada Sleymaniye Tp Medresesi kaldrlm, bir sre sonra Sleymaniye Darifas staj iin tphaneye balanmtr. Abdlmecid zamannda, de cerrahhane ve tphane birletirildi. Mektebi Tbbiyeyi-Adliyeyi- ahane adn ald. Deiik zamanlarda bu okula Charles Bernard ve Spitzer gibi yabanc hocalar getirildi.
Bu gayretlere ramen Mektebi Tbbiyei Askeriyenin kuruluundan beri geen 40 yl zarfnda hibir Trk cerrah yetimedii hatta lere kadar Osmanl lkesinde diplomal bir doktorun cerrahlk yaptn bilenler yoktur. Bunlar memlekete dndkleri de Osmanl-Rus harbi balamt. Bu gen cerrahlar harp sahasna gnderildiler. Dnlerinde askeri tbbiyede cerrahi muallimliine tayin edildiler. Bu dnemde ilk defa memleketimizde cerrahlk yapan Trklerden Mekteb-i Tbbyey-i Askeriyede cerrahi derslerini vermi ok deerli bir hoca olmalarna.
Naim Paa daha sonra Op. Cemil Topuzlunun da hocas olmutur. Topuzlu Haydarpaada Askeri Tbbiye Mektebinin al. Haydarpaada Askeri Tbbiye Mektebi. Besim mer Paa Cemil Topuzlu bu hekimlerden biridir. Tp eitimini ylnda tamamlamtr. Bir yl Stlcede ki Askeri Hastanesi d hastalklar servisinde altktan sonra cerrahi ihtisasn yapmak zere Fransaya gnderilmi, yl altktan sonra ylnda yurda dnmtr.
Bu dnemde cerrahi ile ilgili hastalklarla uraanlara cerrah ismi veriliyordu. Cerrahlk makbul bir meslek srasna henz girmemiti. Cemil Topuzlu Beyazttaki Harbiye Nezaretinde Askeri Shhye Reisinin makamnda, cerrah kelimesinden farkllk olmas iin ilk defa lkemizde kendisine Operatr unvan onay ile verilmi ve Haydarpaa Hastanesinde cerrah olarak greve balamtr.
Bu hastanede muhtelif enstitlerin kuruculuunu ve idareciliini yapmtr. Ayn dnemde Zeynep Kamil hastanesini yeniden. Bu hastanede Osmanl mparatorluunda kurulan ilk zel hastanedir. Birok ocuk hastanelerinin kurulmasn da desteklemi ve sonuta ili Eftal hastanesi kurulmutur. Kendisi ayn zamanda, sarayda II. Abdlhamitin zel doktoru olarak da grevlendirilmitir.
O dnemdeki sivil tp okulu ile askeri tp okulunun birletirilmesini salayarak tek tip tp eitimi olmas konusunda byk aba harcamtr. Bylece bu yeni eitim kurumuna tp fakltesi ad verilmitir ve Cemil Topuzlu orann ilk dekan olarak atanmtr.
Cemil Topuzlu de ayn zamanda eczaclk ve diilik okullarnn da kurulmasna da nderlik etmitir. Tp fakltesinde terih dersi. Cemil Topuzlunun 80 Yllk Hatralarm kitabndan ok somut birka rnek aktararak sunuyoruz.
Askeri hastaneler usulnce bu nefere ameliyat yapacam Sertabib beye syledim. Yerinden kalkt, kouuma geldi, hastay grnce, zinhar el vurmamaklm ve acilen bir konsltasyon yaplmak zere Serasker Kapsndaki Askeri Sihhiye Dairesine haber gndermek mecburiyetimde olduumu syledi. Hemen, orada hazr bulunan kapuhadarna kk rtbeli asker postalar bir tezkere vererek Shhiye Dairesine gnderdi.
Bekledik, gelen olmad. Hastann tehlikede bulunmasndan dolay Hsameddin Beyi tekrar sktrdm, diye hastaya bak vurmama msaade etmedi. Arabasna binerek Serasker Kapsna gitti, Shhiye Dairesinden, o zamann en muktedir cerrah! Bahekim de dhil olduu halde btn doktor arkadalarmzla konsltasyon yaptk.
Ben derhal ameliyat yaplmasn teklif edince, Makridi Paa: Olum, sen ok gensin, bu gibi mhim ilerde acele etme. Grdnz apse yava yava kendiliinden delinir, alr, bu suretlede hasta da ameliyatsz kurtulur. Pek ala biliyorsun ki, imdiki ameliyat nahiyesi ok naziktir. Apseyi aarken, iryan fahziyi Kasktaki byk krmz kan damar kesersin, hastada o esnada hemen lebilir. Yaplacak tedbir byke bir keten tohumu lapasndan ibarettir. Dedi ve ertesi gn tekrar geleceini syleyerek gitti. Ttopuzlu Haydarpaa Numune Hastanesinde Op.
O dnemde zel hastane yok. Baz hastalarda mevcut hastanelere yatmak istemiyor. Vaka, Bakrkyde bir kkte acele apandisit ameliyat yapmak icap ediyordu. Hazrlandk, hastay masaya yatrdk, fakat imdiki. Hastann karnn atm srada birden bire bir grlt koptu. Hastann akrabasndan ve lambay tutanlardan bir baygnlk geirerek yere yuvarlanm ve yere den lamba parlam, alevleri etraf sarmt. Bir anda kendimi topladm, yaray kompreslerle kapattm, ev halkna: abuk, yorgan, hal, ilte getirin, alevlerin zerine atnz diye bardm.
Bereket versin, dediim derhal yapld, alevler sndrld. Aniden aldm bu tedbir sayesinde uyumakta olan hastay muhakkak bir lmden ve kk yanmaktan kurtardm. Bu vakay her hatrlaymda o gnk heyecan hissediyor ve bir trl unutamyorum. Vaka, ehzadebanda, bir evde bir Arnavuta ameliyat yapyordum. O devirde hususi hastaneler bulunmadndan, ameliyat hastalarn evlerinde veya otel, han kelerinde yapyordum.
Besim mer Paa, hastaya kloroform veriyor. Sleyman Numan Paa da bana yardm ediyordu. Oda iinde yalnz hastann yakn akrabasndan ve padiahn silahorlarndan bir Arnavut duruyordu.
Ameliyat bitmek zereyken bir anda hastann teneffs ve nabz durdu. Besim mer Paa, Franszca olarak, aman hastay kaybettik, deyince, meer Franszca anlayan silahor, Besim mer Paann syledii fena haberi bararak etrafa yayd ve kendini kapdan dar att. Bir anda hastann btn akraba ve taallukat kapnn nne topland: Hastamzn klna zarar gelirse, alimallah hi birinizi sa brakmayz diye bartlar.
Biz bu srada hastaya suni teneffs yapmakla urayorduk. Skca kapy kapattk, masa ve iskemleleri kapnn arkasna ydk. Hastann lmediini ve zinhar ieri girip bizi artmamalarn, aksi takdirde ie devam edemeyeceimizi syledik. Bu vaziyette, kan ter iinde tam yirmi dakika uratk, hastay muhakkak bir lmden kurtardk.
Biz de onunla beraber tekrar hayata kavumu olduk. Bu esnada iimizden en korka, en telals Sleyman Numan Paa idi. Hasta aldktan yarm saat sonra bile aya zangr zangr. Arkadalarm derhal yarann sadece kapatlmasn istiyorlard. Ameliyatn yarm braklmasnn muvafk olmayacan ileri srerek ameliyata devam ettim. Hasta alp ailesiyle konumaya balaynca, biraz evvel bizi lmle tehdit edenler elimizi, yzmz pmeye baladlar, bizde sevinle oradan ayrldk. Topzlu Op. C Topuzlu Bu almalarnn yannda de stanbul ehremini belediye bakan olarak grev almtr.
Reform niteliinde byk hizmetler yaptktan sonra damat Ferit Paa ile aralarnda sorunlar kmas zerine grevi brakarak Fransaya gitmi ve ancak kurtulu sava sonras te yurda dnerek sadece cerrahlk yapmtr. Cemil Topuzlu zellikle anatomi bilgisinin nemi zerinde durarak meslektalarna rnek olmu ve bu konunun nemini devaml vurgulamtr. Cemil Topuzlu Paa, septisemi, asepsi ve antisepsi konusu zerinde de Trk tbbna nemli katklarda bulunmutur Siterilizasyon konusunda meslektalarna devaml uyarlarda bulunarak bilgilendirmi, baz prensiplerin yerlemesini ve yurtta yaygnlaarak uygulanmasn salamtr.
Kendisinin da yaynlanan Seririyat- Cerrahiye isimli bir eseri vardr. Kahya ve Erdemir l yllarda devlete bal olan hastaneler dnda, zellikle stanbulda yabanc lke hastanelerinin ve serbest alan Ermeni, Rum, Yahudi hekimlerinin de cerrahinin gelimesindeki katklar bilinmektedir. Cemil Paa, Glhanede Dr. Rieder Paa nderlik yapmlardr. Glhanenin ilk binalar, , R.
Renklendiren A Ata. Dnya ve Trk Tp Tarihi, Sayfa Cemil Topuzlu, son snf rencisi iken cerrahi koularnda tahta sapl aletler kullanlr, yaralar snger ile silinir, zerine iodoforme tozu veya merhemi srlerek tiftik ve zamkl pamuk konulduunu anlarnda belirtmektedir.
Sklkla dikilen yaralar diki tutmaz, cerahatlanrd ve hatta karn amaya cesaret edilemezdi. Ameliyathane yoktu. Hocas olan Aristidi Efendi hamamda gbek ta zerinde ameliyat yapard. Topuzlu Cerrahinin gelimesine engel olan infeksion ve arnn yenilmesi l yllardan sonra mmkn olabilmitir. Bu konuda Fransada Louis Pasteur , Almanyada Robert Koch, ngilterede Lister , infeksion ajanlar ile ilgili bulular ile cerrahide yeni bir a balatm oluyorlard. Kanama ve okla mcadele ise 20nci yzyln ilk yarlarnda mmkn olabilmitir.
Orhan Buminnin anlarndaki, Op. Cemil Topuzlunun Trk Cerrahi tarihinde ilkler olarak anlan iki konusunu burada belirtmek istiyorum. Meme kanseri iin ameliyat ettii bir kadnda koltuk altn temizlerken A.
Axillaris yaralanyor. Kesilmi olan arter karlkl stre ediliyor. Ayn durum bir baka hastada da oluyor. Bu vakalar ve yapt teknik yntemi de Moskova cerrahi kongresinde tebli ediyor. Amerikada Alexis Carel ayn teknii 5 yl sonra de yaynlyor. Hemoroid iin ameliyat ettii baka bir hastada anestezi iin kloroform verirken syncope oluyor, solunum ve kalp durmas zerine yapt yapay solunum yararl olmaynca gs aarak ak kalp masaj yaparak kalbi altryor.
Bu vakalarn da Almanyada yaymlyor. Bumin Osmanl Devletinin k yllar esnasnda Anadolu topraklar zerinde 12 milyon insanmz yayordu. Cihan Harbi, ankkale ve stiklal savalar gibi 10 yl sren savalardan sonra byk insan kaybnn yannda, Bu tarihlerde halk yoksul ile orta halli aras ailelerdi. Devletin kck bir btesi vard. Buna ramen cumhuriyetin ilk onbe yl inanlmas zor, ok nemli baarlarla doludur.
Salk alannda sadece stma ile sava olaan st bir baardr. Frengi, trahom ve verem gibi yaygn hastalklar durdurulmutur. Ekonomi ise tam bir felti. Bu durumda salk hizmetleri alannda iler acs bir manzara ortaya kmaktadr. Memlekette 2. Deiik kaynaklarn verilerine gre ylna ait kamu, zel olmak zere yatakl ve yataksz salk kuruluu vardr.
Yatak dalm K, Byk bir medrese iken ylnda laik bir niversiteye dnt. Davet edilenler arasnda Fritz Arndt ve iki Alman kimyac vard. Bu l Trkiyede ilk kimya blmnn kurulmasna yardm ettiler. Mfredat, geerli olan Alman modeline dayanyor. Fakat gel gelelim Darulfnun Bir Osmanl niversitesi olduu iin, dier alanlardaki mfredatn birou slam ynelimli olarak kald. Darulfnun nc reformu ise, 33 yllk mr olan stanbul Darulfnunu baarl bir yaamdan sonra ylnda stanbul niversitesi Reformuyla tarihe karmtr.
Reisman Kemal Atatrk Trkiyesinin reformlarnn en nemlilerinden biri niversite Reformudur. Bunun balca nedeni stanbuldaki Darlfnun ismini tayan eskimi bir kurumu modern bir niversite haline getirmek ve bu arada reformlara kar ayaklanan medrese zihniyetli hocalardan niversiteyi temizlemek idi. O dnemde lkede byk politik ve toplumsal dalgalanmalar. Kendi kabuuna ekildi. Atatrk stanbul niversitesinde tepeden trnaa bir reform yaplmas yolunda te Byk Millet Meclisinin al konumasnda niversitenin donatmna verdiimiz nemi vurgulamak istiyorum, hi kuku yok ki yarm alnm nlemler verimsizdir.
Btn tasarlarmzda olduu gibi retim ilerinde ve kurulacak niversitede de kktenci nlemlerle hareket etmekte kesin kararlyz demitir. Yeni kurulan Cumhuriyet her alanda olduu gibi niversite eitim alnnda da amacna uygun, batl anlamda bir niversite yaratmak ve bilim adamlarnn seviyesini ykseltmekti. Bunun iin hkmet ylnda Cenevrede Pedegoji Profesr Dr.
Albert Malch bu konuda bir rapor hazrlamas iin Trkiyeye davet edilir. Reit Galip biridir. Eitim alannda ok nemli reformlar ynetmitir. Atatrkn isteine uygun modern bir niversitenin almas, yeniden dzenlenmesi onun en nemli eseri olacaktr. Reit Galip bu amala, hakknda yeterince bilgi edinerek, Prof. Malchi bizzat armt. Malch uzun sren aratrma ve incelemeden sonra hazrlad Rapport Sur lUniversit DIstanbul geni kapsaml, ana balk altndaki raporunu yl banda hkmete sundu.
Malchnin raporu uygun bulunarak kabul edilir ve byk vgyle karlanr. Kararllk asndan ve ok yararl bulunan bu rapordan sonra hkmet kesin kararn vermiti. Malchnin ki kadar uygulama sahasna konulamamt. Malchnin teklifine uyularak Darlfnun lavedilecek, ada bir program ve eitim kadrosu ile yeni bir niversite alacakt. Tp Fakltesi Haydarpaadan stanbula tanacak, ders programlar temelden deitirilerek, Onun ngrd anlamda, rnein 2. Reit Galip tarihinde Rodosta domutur. Orta reniminden sonra zmire gelerek liseyi bitirmi, de stanbul Darlfunun Tp Fakltesinden mezun olmutur.
Bir sre Anadolunun deiik yerlerinde alm ve ksa bir dnem istiklal mahkemesi yelii yapmitr. Mersinde Atatrkn de bulunduu bir toplantda inkilaplarn savunuculuu konusunda ve Atatrkn kiilii ile ilgili yapt ok kararl ve inanl bir konuma zerine te Aydn milletvekili olmutur. Atatrkn sofrasnda eitim reformlaryla ilgili eletirileri zerine son baharnda Milli Eitim Bakan olmutur. Atatrkn idealist Milli Eitim Bakan olan Dr.
Reit Galip Cumhriyet dneminde yaanan en nemli reformlarn banda gelen niversite Reformu onun eseridir. Reit Galip yeri geldiinde Mustafa Kemala dahi ka karak Onun devrimlerini savunmu bir byk devrimci , bir halk adam, bir fikir adamdr.
Trk Hkmeti adna stanbul niversitesi reformunu ynetecek ve yrtecek bir reform komisyonu kuruldu. Atatrk Reformlarna gl bir ekilde inanm olan Dr. Reit Galip, niversite Reformunun ba mimardr ve bu konu onun eseridir.
Ayn dnemde M. Zira A.. Tp Fakltesi de Hasan Ali Ycel tarafndan almtr. Bu kesin kararllktan sonra Prof. Malch tekrar Trkiyeye arlarak niversitenin yeni kadrolarnn olumasnda grevlendirilir.
Ancak Dr. Malch yeni kuruluun ne profesr, ne de kurucu rektr idi. Trk Hkmetinin danman olarak kalmakla yetindi fakat olduka geni yetkilere sahipti. Malch svireye geri dnd. Atatrkn Trkiyedeki byk eitim reformu uygulama almalarnn bir paras olan eitim sisteminin modernize edilmesine iin Dr. Malchnin raporunu sunmasndan yaklak bir yl sonra, yksek okullarn da iine alnmasn ngren yasa 31 Mays te niversite Reformuyla ilgili sayl kanun kabul edildi.
Bu kanunda, ok nemli iki madde vard 1- stanbul Darlfnun, kendisine bal btn kurulular, retim yeleri ana yapsyla birlikte 31 Temmuz ten itibaren ortadan kaldrlmaktadr. Bylece Darlfnun niversite olur. Arapa kkenli olan terimler kaldrlarak Avrupa 3. Hasan Ali Ycel Edebiyat Fakltesi felsefe blmnden mezun olmutur. Devamnda yurt ii yurt d eitimini tamamlam birok grevler almtr.
Maarif Vekili Dr. Reit Galip zamannda, yllar arasnda Orta retim Genel Mdrl yapmtr. Hasan Ali Ycel bakanl zamannda te A.. Fen Fakltesini am, stanbul Yksek Mhendislik Okulunu ylnda stanbul Teknik niversitesi haline getirmitir. Tp Fakltesi ise de Hasan Ali Ycel tarafndan almtr. Ankara niversitesi de bu yasann sonucu olarak kurulmutur.
Ayn yl iinde, 8 yldr srdrd, M. Darlfnunun hocasndan 88 Prof, 44 Doent, Baasistan ve Asistan si grevden alnm, bunlardan 71nin Ord. Prof ve Prof. Reit Galip al konumasnda zetle Bugn almaya balayan stanbul niversitesi ile dnk Darlfnun arasnda hibir ilikisi yoktur. Bylece stanbul niversitesi yeni retim ve eitim ylna kasm ay banda balayacaktr. Yeni niversitenin retim yeleri Reit Galipe gre gruptan olumalyd: 1.
Darlfnundan kadroya alnan hocalar 2. Avrupa niversitelerinde renimlerini veya ihtisaslarn baaryla tamamladktan sonra geriye dnen Trkler 3. Bu dnemde beenilmeyen zellikle Yahudi orijinli niversite retim yelerinin byk bir ksm emekliye sevk edilir, iten uzaklatrlyor, disiplin cezalar veriliyor veya tutuklanyordu. Umutlar krlm ne yapacan bilmeyen panik iindeki retim yeleri Almanyadan deiik yollarla ayrlarak yeni i sahalar bulabilmek amacyla rgtlenmeye karar verirler.
Dnyada n kazanm fizik profesr Yahudi orijinli Prof. Albert Einstein Fransaya Paris , patoloji profesr Prof. Philipp Schwart svireye Zrich ilkbaharnda iltica ederler. Bu dnemde svirenin Zrich kentinde kurulan ve Almanyada ksa zamanda n kazanan ve mit olan yurt dndaki Alman bilim adamlar birlii bakan, sonradan stanbula patolojik anatomi krssne gelen, patolog.
Philipp Schwartz idi. Schwartz Trkiyede bilim adamlarna snma imkn verebilecek yerler ile iliki salyordu. Albert Malchnin ilikileri sonucunda Prof. Reit Galip bakanlmda heyetler 6 Haziran gn nemli grmeler yapmlar, sonunda amata anlaarak, cretler ve baz temel koullar belirlenmitir. Fritz Neumarkn Boaziine Snanlar isimli an kitabnda Alman mltecilerin alacaklar cretler konusunda O dnemde biz yabanc profesrlere verilen aylk vergiler hari TL.
Alman mlteci profesrlerin maalarnn ise, o zamanlar, biz yabanclara verilenin yarsndan az olduunu hatta drtte bir tuttuunu gz nnde bulundurmak gerekir demektedir.
Ethics Committees Information System. Contact Us. Gazi e-posta. Applications for International Students have started for our undergraduate and associate degree programs. ShowAll Death Announcements. ShowAll Activities. Featured News. ISSUE Office of Alumni Affairs. Student Community Events.
International Collaborations Internship Abroad Erasmus. Favorite Links. Distance Learning. Academical Standarts. Diploma Supplement. EU Programmes. Farabi Programme. International Relations Office. Posner, E. Wheat Flour Milling. Pyler, E. Baking Science and Technology. Bulgur production technology. Scott Smith Editor , Y. Hui, Ph. D Editor , Wiley 1.
Demonstrate a basic knowledge on food legislation and food regulations. CTI Publ. Altu, T. Baol, F. Gda Kalite Kontrol U.. Ziraat Fak. Ders Notlar No: 50, Bursa 3. Topal ,. Laboratuar snavndan baarl olmak zorunludur. Hafta: Giri ders tantm 2. Hafta: Kalite, temel tanim ve kavramlar, Kalite kavramnda gelimer 3. Hafta: Toplam Kalite genel prensipler, Gda kalite karakteristikleri 4.
Hafta: Grn zellikleri, renk ekil ve boyutlar, Kusur 6. Hafta: Kinestetik zellikler: Tekstr 7. Hafta: Ak zellikleri:Viskozite, kvam konsistens 8. Hafta: Arasnav 9. Hafta: Kontaminantlar Hafta: Lezzet Duyusal Analiz Trk Gda Mevzuat. Hafta: Kontrol ve denetim usul ve esaslar, Kontrol ve Denetim lemleri alma izni ve gda sicili ilemleri, tescil ve retim izni ilemleri, Reay, Pitman Publ. Ninemeier, J. Introduction to Catering, S. Shiring, W. Jardine ve R. Vivaldo, D. Globe Pequot Press, Guilford, Conn.
Yiit ve T. Duran, Ekin Yay. Yaman ve T. Baysal, Ege niv. Basmevi, zmir, Principles of Meat Science, Elton D. Aberle et al. Chemistry of Meat Tissue, Ockerman, H. It is the study for the mastery of parts of application processes, sentence construction and effective writing in any communications, the types and principles of communications and report design.
The minimum essentials for business correspondence are reviewed. Press, Homework 1 1 week Utilize terminology applicable to technical and business writing, apply critical evaluation techniques to academical and business environment Homework 2 1 week Following professional visual materials prepared for business purpose 1 week Midterm exam 1 week Develop an awareness of the communication process as related to the business world 1 week Preparation of business letters, e-mail, memo and fax messages, fundamentals of all kinds of writings in business environment 1 week Preparing or organizing professional documents resume cover letter, interview follow up letters, resignation letter, ordering, contracts, confirmation letters, statements etc.
General Information Course Title. Communicate with their colleagues and friends in English Plus additional articles and written sources. One homework is assigned per semester. Web Page : II. The origin of the various proteins, their functional and nutritional properties and the relative importance of the proteins in the various food applications.
The functionalities of each individual protein will be highlighted, as well as the processing methods to extract proteins. Food Chemistry. Translated by D. Hadziyev English , Springer-Werlag, Berlin. Bollag, D. Protein methods. Wiley-Liss, NY. Creighton, T. Protein folding. Freeman and Co. Doonan, S. Protein purification protocols.
Humana Press. Kinsella, J. Food Proteins. American Oil Chemists Soc. Protein Stability and Folding. Humana Press, Inc. Basm, Trker Ba, www. Honor in Science, C. Jackson, The Scientific Research Society, TOPICS: Total 14 weeks 1 week Nature of scientific research 1 week Duties and responsibilities of scientists 1 week Ethical issues and society 2 weeks Scientific ethics and main principals 1 week Unethical manners in research 1 week Plagiarism 1 week Midterm exam 1 week Hypothesis and design of experiments in research 1 week Protocols and methodology in research projects 1 week Subject of an experiment, archiving of research data, analysis of data, 2 weeks Preparation of scientific publication, methods 1 week Presentation of results, acknowledgment OUTCOME COVERAGE:.
Objective of this course is to inform students about meat and processing, technological processes in manufacturing meat products.
Et rnleri leme Mhendislii, H. Gkalp, M. Meat Products Handbook - Practical science and technology, G. Feiner, CRC Pres. Woodhead Pub. Cambridge, England, Meat Science and Applications Y. Hui et al. CRC Pres. Cambridge, England, TOPICS: Total 14 weeks 1 week Carcass and quality relations in meat products 1 week Meat products processing methods 1 week Emulsion type meat products 2 weeks Fermented meat products 1 week Starter cultures used in meat products 1 week Dried meat products 1 week Midterm exam 1 week Restructuring of meats 1 week Heat treatment and calculation of D, F, and Z values 1 week Curing and smoking of meat 1 week Fresh meat products and storage, packaging of meat 1 week Hygiene and quality in meat products 1 week Recent developments in meat processing.
Gda Katk Maddeleri, T. Altu, Meta Basm, Bornova, zmir, TOPICS: Total 14 weeks 1 week Primary additives used in meat and meat products 2 weeks Food additives and their chemical characteristics 1 week Classification of additives used in meat products 1 week Animal and vegetable additives 2 week Chemical curing agents, salt, nitrate and nitrite, phosphate, ascorbates 1 week Midterm exam 1 week Microbial preservatives 1 week Antioxidants and colorants 1 week Relationships between additives and quality 2 weeks Food additives used in meat products and health 1 week Recent developments and applications in additives OUTCOME COVERAGE:.
Lawrie ve D. Ledward, CRC Pess, Gda Mikrobiyolojisi, Adnan nltrk ve Fulya Turanta, zmir, Modern Food Microbiology, J. Molekler Biyolojide Kullanlan Yntemler, Ed.
Temizkan, G. Nobel Yaynevi, The Protein Protocols Handbook. John M. Molekler Biyolojide Kullanlan Yntemler. The Nucleic Acid Protocols Handbook. Meat Science, Ethon D. Lawrie and D. Ledward, CRC Press, Design a system, component or process to meet the expected needs. Identify, formulate, and solve food engineering problems. Other students are housed in Demir Karamanc Science Complex belonging to the university, and various foundation dormitories, private student dormitories and hostels are available.
Alternatively, students can rent flats, in Talas or in the city center. The student dormitories belonging to the Credit and Dormitories Institution have central heating and baths, and there are means to meet all kinds of other social needs in these buildings. These include halls in which cultural and sports activities are performed, canteens, rooms for studying, relaxing and reading.
Foundation and private student dormitories are also able to meet the needs of the students. As the number of the students at our university increases, so does the capacity of the dormitories.
However, students should keep in mind that the flats generally dont includes furnitures or other household goods. But residences thats stated above are full of furniture. Expense class Dormitories monthly Rent a flat monthly Rent a car daily Transportation ticket by bus or tram Stationery monthly.
Meals A dining hall with a capacity of students is available on the main university campus in Kayseri. The menu is prepared by dietitians and is served throughout the academic year between the hours The meals are nutritious, warm and palatable.
0コメント